User:Jahsonic/Notes on 'The Righteous Mind' by Jonathan Haidt
From The Art and Popular Culture Encyclopedia
|
“Open individuals have an affinity for liberal, progressive, left-wing political views, whereas closed individuals prefer conservative, traditional right wing views.” --"Social Consequences of Experiential Openness" (1996) by Robert R. McCrae |
|
Related e |
|
Featured: |
Notes on The Righteous Mind by Jonathan Haidt
Om bij het onderwerp te blijven: De essentie van The Righteous Mind voor mij is dat linkse mensen, bij wijze van spreken. moreel gehandicapt zijn. Dit is mogelijks ietwat te grof uitgedrukt.
Dit was een revelatie vor mij. Ik dacht tot dan nl. net het tegenovergestelde.
Van de zes basisblokken 'care, fairness, liberty, loyalty, authority, purity' gebruiken linkse mensen vnl. het eerste en meer uitgebreid de eerste drie. De laatste drie, die essentieel zijn om een gebalanceerde mening te vormen over morele zaken, gebruiken zij niet of nauwelijks.
Dit heeft significante implicaties voor de politiek. Haidt, zelf een liberaal (in de Amerikaanse zin van het woord), was met deze vaststelling niet erg blij in eerste instantie. Maar het heeft hem wel doen beseffen dan een goed (politiek) bestuur enkel mogelijk is als er voldoende evenwicht is tussen links en rechts.
Hoeveel politici beseffen dit, denk je? Volgens mij weinig. Zowel ter linker als ter rechterzijde. Maar vooral ter linker omdat zij nog veel meer overtuigd zijn van hun moreel gelijk.
Haidt heeft zelf toegegeven dat linkse mensen zich bepaalde zaken die rechtse mensen denken en voelen absoluut niet kunnen inbeelden. Logisch want ze hebben geen of veel te weinig voeling met de drie laatste morele waarden uit het rijtje, nl. 'loyalty, authority, and purity'.
Rechtse mensen kunnen zich de standpunten van linkse mensen vaak wel inbeelden. Vandaar dat rechtsen eerder geneigd zullen zijn om eens toe te geven dan linksen in bepaalde morele situaties.
Haidt besefte dat rechtse mensen noodzakelijk zijn voor een goed (politiek) bestuur.
Mede daardoor is hij enige tijd later Heterodox Academy begonnen, waar ondertussen meer dan 2.500 academici zich bij hebben aangesloten.
Dit besef/inzicht is in onze contreien ook hard nodig. Want ook in onze universiteiten zijn de menswetenschappelijke richtingen overwegend links geworden. Idem voor de media, als je het mij vraagt.
As of March 2019, the only book instance where "charientic" and "Haidt" were found was in So You Think You Can Think (2017) by Otto B. Toews:
______, “Charientic Judgements .” Philosophy 33: 125 (1958): 138 – 46. ... Haidt, Jonathan, The Righteous Mind. New York:Vintage Books, 2012. Harari, Yuval ...
“Ethical philosophers intuit the deontological canons of morality by consulting the emotive centers of their own hypothalamic-limbic system. This is also true of the developmentalists [such as Kohlberg], even when they are being their most severely objective. Only by interpreting the activity of the emotive centers as a biological adaptation can the meaning of the canons be deciphered.” E. O. Wilson 1975, p. 563.
Googling for these three "nativism", "rationalism", "empiricism" brings up:
- Innatism, Psychological nativism, Innateness hypothesis, Statistical language acquisition, Aspects of the Theory of Syntax, Poverty of the stimulus, Fragmentalism, An Essay Concerning Human Understanding, Reductionism, Plato's Problem, Philosophy of language, Foundationalism, Behaviorism, Cognitive development, Noam Chomsky, Jesse Prinz
- "Dmitri Belyaev [was] a Soviet scientist who had been demoted in 1948 for his belief in Mendelian genetics. (Soviet morality required the belief that traits acquired during one’s lifetime could be passed on to one’s children. This is known as Lamarckism. Darwin believed it too, erroneously. Lamarckism was helpful to a dictatorship bent on producing a new breed of human being, Soviet Man. Trofim Lysenko was the preferred biologist, rather than Mendel." --The Righteous Mind (2012) by Jonathan Haidt
Zeer interessant boek x, moet aan het laatste hoofdstuk beginnen.
Mijn eerste bedenking:
Begrip tonen voor de drie extra waarden van het ethisch systeem van Haidt (moral foundations theory) leidt tot een aantal ongewenste neveneffecten.
Bijvoorbeeld, een knieval maken voor de republikeinen en hun wens flag desecration in een wet te gieten, betekent ook automatisch begrip opbrengen voor de gevoeligheden van de islam en haar verlangen om niet beledigd te worden (Mohamed was een kindervriend, quran desecration), terwijl voor mij persoonlijk het recht op beledigen heilig is, vooral het beledigen van fictieve figuren of dode figuren zoals door de Sade voorgestaan wordt op in "Français, encore un effort si vous voulez être républicains".
"I should like there to be perfect freedom to deride them all [all religions]; I should like men, gathered in no matter what temple to invoke the eternal who wears their image, to be seen as so many comedians in a theater, at whose antics everyone may go to laugh." --Yet Another Effort, Frenchmen, If You Would Become Republicans (1795), Marquis de Sade
Je kan ook zien hoe westers conservatisme (Roose) aanpapt met islamconservatisme (El Hammouchi) voor een gevaarlijke cocktail, een onheilig huwelijk.
En dan denk ik aan de theorie die zegt dat in tijden van financiële overvloed we met z'n allen wat linkser worden en bij minder geld wat rechtser. Maar is er nu minder geld of meer geld?
"Ik vraag me af waarom op het gebied van de populaire wetenschap steevast boeken van evolutionaire psychologen, neurologen en primatologen het zo goed doen."
Is gewoon een superboeiend onderwerp. De materie interesseert me als sinds ik het 'De zelfzuchtige genen' las.
" ...meestal gaat het dan over boeken die de nadruk leggen op de gewelddadige, oorlogszuchtige, egoïstische natuur van de mens (en met specifieke nadruk op de agressieve natuur van het mannelijke geslacht) of alles reduceren tot evolutie (natuur), het zit ' in onze genen', het zijn 'onze neurale correlaten' of wie we zijn, hoe we ons gedragen heeft enorm veel weg van het gedrag van chimpansees (gewelddadig) of bonobos (liefdadig) of het gaat dan om de 'onwrikbare' menselijke natuur."
Ja inderdaad. Hoewel je er waarschijnlijk van op de hoogte bent dat de sociobiologie in een slecht daglicht stond tussen 1975 en 1992. In 1975 publiceerde E. O. Wilson de studie 'Sociobiology: The New Synthesis'. Dat schrijven mocht op hevige tegenkanting rekenen van Richard Lewontin en Stephen Jay Gould en Wilson werd in de jaren daarop beschuldigd van racisme ("racist Wilson you can't hide, we charge you with genocide").
In 1992 maakte de sociobiologie een comeback onder de naam 'evolutionaire psychologie'. Een sleutelmoment was de publicatie van het boek 'The Adapted Mind: Evolutionary Psychology and the Generation of Culture' ('The Righteous Mind', 2012).
"..., zonder daarbij echt rekening te houden met het feit dat het meeste beschikbare empirisch onderzoeksmateriaal afkomstig is uit W.E.I.R.D.-samenlevingen."
Ter verduidelijking voor je lezers, W.E.I.R.D. staat voor 'Western, Educated, Industrialized, Rich, and Democratic'[In het Nederlands, Westers, [Hoog]opgeleid, Geïndustrialiseerd, Rijk, en Democratisch]. Goh, ik heb de indruk dat als je er de non-W.E.I.R.D. populaties bij betrekt, je nog uitgesprokener resultaten krijgt ten faveure van wat op biologisch determinisme zou kunnen lijken. Niet dat ik een voorstander van dat deterministisch denken ben, maar ik ben er evenmin een tegenstander van.
"Popularisering van de onderzoeksresultaten van wetenschappelijk onderzoek lijkt me bijzonder belangrijk, maar wat we nu te lezen krijgen, heeft veel weg van ideologie, van een subtiele bevestiging van de machtsverhoudingen en sociaaleconomische ongelijkheid of benadrukking en uitvergroting van M/V-verschillen en, zelfs raciale IQ-verschillen...."
Jep, zeer belangrijk, het toeval wil dat ik net 'The Righteous Mind' (2012) van Haidt uit heb en er een recensie van aan het schrijven ben voor Liberales.
"Popularisering van wetenschappelijk onderzoek is en blijft - mijns inziens van maatschappelijk belang - om ongelijkheid, vooroordelen, stereotyperingen en racisme te bestrijden. Waar is de tijd dat boeken van Stephen Jay Gould populair waren? Vandaag is het Pinker, Dawkins of Swaab. Misschien is het werk van Frans de Waal interessant (nog niet gelezen), maar waarom vertalen ze het werk van bio-culturele antropologen niet?"
Je schildert het hier af alsof wetenschap een functie heeft en een agenda moet hebben, namelijk "ongelijkheid, vooroordelen, stereotyperingen en racisme te bestrijden". Maar mag wetenschap volgens jou ook gewoon beschrijven?
"Wat onze onwrikbare “menselijke natuur” wordt genoemd, is iets waar we in werkelijkheid voortdurend zelf aan sleutelen en ligt ingebed in samenleving en cultuur."
Ja, maar je mag niet de denkfout maken dat je bepaalde eigenschappen op een generatie kan veranderen. Dat was de overtuiging toen men de "nieuwe sovjetmens" wilde maken.
Er is een bijzonder relevante passage hieromtrent in 'The Righteous Mind':
"Dmitri Belyaev [was] a Soviet scientist who had been demoted in 1948 for his belief in Mendelian genetics. (Soviet morality required the belief that traits acquired during one’s lifetime could be passed on to one’s children. This is known as Lamarckism. Darwin believed it too, erroneously. Lamarckism was helpful to a dictatorship bent on producing a new breed of human being, Soviet Man. Trofim Lysenko was the preferred biologist, rather than Mendel."
"De bio-culturele antropologie lijkt dit enorm goed te begrijpen. Door het reductionistisch en deterministisch denkkader van de sociobiologie en de evolutionaire psychologie overboord te hebben gegooid, toont de bio-culturele antropologie aan dat de mens een “bio-culturele entiteit” is. We zijn een product van natuur én cultuur, twee componenten die moeilijk uit elkaar kunnen getrokken worden, maar op een dynamische manier onderling met elkaar verweven zijn. Enkele suggesties"
Je geeft dan een aantal boeken van de volgende auteurs: Michael Tomasello Jonathan M. Marks Agustín Fuentes Nina Jablonski. In welke zin maken zijn zich niet schuldig aan determinisme? Of minder dan anderen? En een tweede vraag, niemand betwijfelt vandaag toch nog de invloed van "natuur én cultuur"? Je hebt toch de dual inheritance theorie die overal geaccepteerd wordt. En dan heb je nog het razend interessante gebied van de epigenetica!
Als afsluiter heb ik, als je me toestaat, nog een leestip voor je. Het werk van Ruth Harriet Bleier (1923–1988), een neurofysioloog en feministe die onderzocht hoe gender biases de studie van biologie hebben beïnvloed: 'Science and Gender: A Critique of Biology and Its Theories on Women' (1984) en 'Feminist Approaches to Science' (1986)
James P. Sterba zegt over haar in 'Controversies in Feminism'
"Sociobiologists reinforce ancient stereotypes of women as coy, passive, dependent, maternal, and nurturant and base these temperaments in our genes."
Tenslotte wil ik je graag voorstellen aan xxxxx xxxxxxxxx, ik denk dat je in haar een leuke medestander zou hebben. Ook zij is een vooruitgangsoptimist die gelooft dat je vrij snel resultaat kan boeken in (al dan niet blijvende) gedragsverandering. Ik twijfel daar ten zeerste aan en over vooruitgang kan ik alleen de woorden van Havelock P. Ellis herhalen: "Vooruitgang is het inruilen van het ene ongemak tegen het andere". Nog een prettige zondag gewenst.
Notes on the relationship between disgust and moral judgment
Tijdens mijn opzoekwerk over The Righteous Mind kwam ik het volgende citaat tegen:
- "Selfishness beats altruism within groups. Altruistic groups beat selfish groups. Everything else is commentary". --"Rethinking the Theoretical Foundation of Sociobiology" (2007), Wilson en Wilson
Ik vind dat een mooi citaat om de nature/nurture balans mee te illustreren.
Ook super-boeiend vind ik Leon Kass en en zijn wisdom of repugnance, het werk van Paul Rozin over disgust en het werk van Rachel Sarah Herz.
In The Righteous Mind refereert Haidt naar de studie “Disgust as Embodied Moral Judgment” (2008) waarin respondenten in een experiment op ethische vragen dienden te antwoorden terwijl ze onaangename geuren (schetengeur) inademden. Het experiment toonde aan dat mensen die niet blootgesteld werden aan onaangename geuren veel milder oordeelden.
Haidt wil daarmee bewijzen dat er een tweewegsverkeer is tussen moreel oordelen en walging.
Nochtans geeft hij ook toe dat er een gevaar huist in zo te denken:
- "I could see the dark side of this ethic too: once you allow visceral feelings of disgust to guide your conception of what God wants, then minorities who trigger even a hint of disgust in the majority (such as homosexuals or obese people) can be ostracized and treated cruelly. The ethic of divinity is sometimes incompatible with compassion, egalitarianism, and basic human rights." Footnote: "Martha Nussbaum (2004) has made this case powerfully, in an extended argument with Leon Kass, beginning with Kass 1997.
Het werk van Rachel Sarah Herz (The influence of verbal labeling on the perception of odors, 2001) toont dan weer aan dat we parmesaanse kaas als onaangenaam ervaren als we te horen krijgen dat het om kots gaat en aangenaam als we horen dat het om kaas gaat:
- "Individuals can have widely divergent emotional responses to scents that are identical in chemical composition. There is also evidence to suggest that what you think you’re smelling affects your response to an odor. In 2001, Herz and von Clef found that participants rated an identical odor as more pleasant when it was presented with a positive label (“parmesan cheese”) rather than a negative label (“vomit”)."[1]
Haidt lijkt mij zich veel eerder neer te leggen bij een status quo, terwijl Nussbaum verandering wil. Wat ze denk ik betoogt in haar boek Monarchy of Fear (2018).
