Translatio, imitatio en aemulatio
From The Art and Popular Culture Encyclopedia
|
Related e |
|
Featured: |
Translatio (of interpretatio), imitatio en aemulatio zijn vormen van omgang met oudere voorbeelden met name in de Romeinse en renaissance-cultuur. In de volgorde van begrippen zit een toenemende waardering voor het resultaat.
De minste waardering was er voor de translatio of interpretatio. Hiervan was sprake wanneer een schrijver een tekst vertaalde of een parafrase daarvan gaf en wanneer een kunstenaar een kunstwerk namaakte. De volgende stap van imitatio bestond uit het nadoen van de stijl van een schrijver of kunstenaar en leidde tot het ontstaan van een nieuw kunstwerk. Zo schreef Pieter Corneliszoon Hooft zijn Nederlandsche Historiën in de stijl van de Romeinse geschiedschrijver Tacitus. Het hoogste doel was de aemulatio waarbij men het voorbeeld overtrof. Een voorbeeld hiervan is Joost van den Vondels toneelstuk Jeptha dat een verbetering was van het drama Jepthes van de Schotse neolatijnse dichter George Buchanan. In Frankrijk was het voortdurend streven naar aemulatio de belangrijkste aanleiding tot de Strijd tussen de Klassieken en de Modernen aan het eind van de 17e eeuw .
Vanwege de grote waardering voor de kunstvormen van imitatio en aemulatio is in de Romeinse kunst en literatuur al veel terug te vinden van de Griekse voorbeelden die zij gebruikten. In de kunst van de Renaissance zijn duidelijk de invloeden van de klassieke beelden te zien en in de literatuur van renaissance en barok is de antieke cultuur de voornaamste bron voor thematiek en vormgeving van de teksten. Dit geldt niet alleen voor de neolatijnse literatuur - waar om begrijpelijke redenen de translatio een relatief geringe rol speelde - maar ook voor de literatuur in de verschillende volkstalen. Zoals uit het voorbeeld van Vondels Jeptha blijkt, kon ook aemulatio plaatsvinden van meer eigentijdse kunstwerken.
