Stefan Żechowski
From The Art and Popular Culture Encyclopedia
|
Related e |
|
Featured: |
Stefan Żechowski (ur. 19 lipca 1912 Książ Wielki - zm. 28 października 1984) - rysownik, ilustrator, malarz-pastelista.
Artysta nieznany niemalże przez całe swoje życie. Urodził sie 9 lipca 1912 r. w Książu Wielkim na ulicy Nowomiejskiej 12 jako syn Florentyny (z Gawęckich) i Wincentego Żechowskich. Ojciec posiadał niewielki kawałek ziemi, na którym pracował i dorabiał na utrzymanie rodziny jako bednarz, a także stolarz.Już od młodych lat Stefan wykazywał wielkie zdolności artystyczne, które dostrzegł Józef Rolecki – kierownik szkoły do której uczęszczał Stefan. W 1929 uzyskał status słuchacza Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie. O tym, że nie musiał zdawać egzaminu teoretycznego zdecydowała komisja, na której wywarł wielkie wrażenie swoimi rysunkami.
W 1932 ukończył Szkołę Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie. W 1929 zafascynowany Stanisławem Szukalskim wstępuje do grupy artystów - Szczep Rogate Serce. Pozostał jej członkiem do roku 1936.Początkowo malował małe rysunki świętych, które trafiały do księdza kapelana Stanisława Sapińskiego. W 1930 roku w Krakowie zostały wystawione na pierwszej wystawie jego prace. Brał także udział we wszystkich wystawach Szczepu rogate Serce ( 1930-1936) W 1937 wykonał 37 ilustracji do powieści Motory Emila Zegadłowicza, która została skonfiskowana rok później przez cenzurę obyczajową. Artystę oskarżono o antypaństwowość oraz niemoralność. W 1946 wstąpił do PPR - w latach 40. przyjął doktrynę realizmu socjalistycznego wykonując portrety sławnych przywódców ruchu robotniczego oraz szereg prac o charakterze propagandowym. W latach 50. zilustrował kilka polskich powieści (m.in. E. Zegadłowicza, Na srebrnym globie Jerzego Żuławskiego) oraz zaprojektował serie znaczków pocztowych poświęconych polskiej historii i kulturze. W 1953 roku artysta przeżył ogromny wstrząs związany z pożarem rodzinnego domu w Książu Wielkim. Podczas tej tragedii spłonęło wiele prac malarza, a także korespondencja i „dziennik”.W 1955 otrzymał jedyne swe odznaczenie – Złoty Krzyż Zasługi. W tym też czasie podjął próby ilustrowania „Dziadów” i „Ballad i romansów” Mickiewicza. Nagrodzono jego ilustracje.Od 1956 wycofał się z życia artystycznego i przebywał w samotni. Jego głównym tematem obrazów stała się kobieta.
W 1977 powstał film telewizyjny o Artyście pt. „Pustelnik”, przypominający ludziom kultury i sztuki oraz publiczności o istnieniu Żechowskiego. 1981 – Wydawnictwo Łódzkie wydało książkę zawierającą wspomnienia Stefana Żechowskiego „Na Jawie”. Otrzymał także nagrodę kieleckiego miesięcznika „Przemiany” za całokształt twórczości. Stefan Żechowski odszedł do wieczności 28 października 1984 w swym ukochanym Książu Wielkim. Na tamtejszym parafialnym cmentarzu znajduje się Jego grób opatrzony napisem „Śniłem swoją sztukę”. Mieszkańcy Książa Wielkiego byli pełni podziwu dla sztuki Stefana Żechowskiego. Chcąc uczcić jego pamięć postanowili nadać Jego imię miejscowemu gimnazjum. To wydarzenie miało miejsce w 2002 roku.
Twórczość
Stefan Żechowski jest autorem takich obrazów jak : 1. ,,Autoportret" 2. ,,Pastuszek" 3. ,,Na strychu" 4. ,,Brat Daniel" 5. ,,Chopin i Mickiewicz" 6. ,,Słowacki i Mickiewicz" 7. ,, Spętanie" 8. ,,Faun żegnający miasto" 9. ,, Drabina odwagi" 10. ,,Stefan w lesie" 11. ,,Wnetrze Ziemi " 12. ,,Na torach” 13. ,,Sieroty w kanale” 14. ,,Ciężar istnienia” 15. ,, Siła brutalna" 16. ,,Portret mężczyzny” 17. ,,Egipska piękność” 18. ,,Portret młodej kobiety” 19. „Szł uniesień’’ 20. ,,Faun” 21. „Staruszka w okularach’’ 22. ,,Rembrandt ogląda straż nocną" 23. ,,Tołstoj - ostatnia droga" 24. ,, Odaliska” 25. ,,Portret” 26. ,, Sokrates i uczniowie „ 27. ,,Artur i Wanda” 28. ,,Wiosenka”
Bibliografia
- Stefan Żechowski, Na Jawie, Łódź 1981
- Stefan Żechowski. Album rysunków do Motorów Emila Zegadłowicza, Beskidzka Oficyna Wydawnicza BTSK 1986
- Ryszard Wójcik Kusiciel Demonów - Opowieść o Stefanie Żechowskim Wydawnictwo Tilosz i S-ka - Warszawa 2001
- Śniłem swoją sztukę. Malarstwo i rysunek Stefana Żechowskiego, Katalog wystawy w Pałacu Krzysztofory, Kraków 2002
- Emil Zegadłowicz, Stefan Żechowski, Marian Ruzamski. Korespondencja Tom 1 1936-1937, pod red. Mirosława Wójcika, Kielce 2002
- Emil Zegadłowicz, Stefan Żechowski, Marian Ruzamski. Korespondencja Tom 2 1938-1944, pod red. Mirosława Wójcika, Kielce 2002
