Nieuwe griffels, schone leien
From The Art and Popular Culture Encyclopedia
|
Related e |
|
Featured: |
Bert Bakker was een politiek bevlogen man en een hartstochtelijk liefhebber van poëzie. Hij beschouwde het als zijn missie het werk van grote dichters als Achterberg en Bloem te verspreiden onder een groter publiek. Bakker zag zichzelf dan ook meer als cultureel zendeling dan als ondernemer. Om deze idealen te kunnen verwezenlijken bracht Bakker reeksen uit: de Ooievaar-pockets. In eerste instantie ging het om detectiveverhalen, maar het lukte Bakker daarmee genoeg kapitaal te vergaren om literatuur op de markt te kunnen zetten die er wat hem betreft écht toe deed, zoals Lucebert en Willem Frederik Hermans. Hij noemde dit zelf literatuur op commerciële kurken. Maar ook zijn gedichtenpockets behaalden enorme oplagen: de gewaagde bloemlezing Nieuwe griffels schone leien uit 1954, verzorgd door Paul Rodenko, kende een uiteindelijke oplage van 77.500. En ook bundels van Nijhoff, Roland Holst, Gorter en Achterberg waren ongekend succesvol.
Nederlandse moderne poëziebloemlezingen
Na de Eerste Wereldoorlog verscheen voor het eerst de bloemlezing Nieuwe geluiden, samengesteld door Dirk Coster, (1ste druk 1924 - 6de druk 1970). Daarna was lange tijd de Spiegel van de Nederlandse poëzie door Victor E. van Vriesland (1ste druk 1953 - 8ste druk 1986) toonaangevend. Bij de zevende druk in 1979 was het deel Dichters van de twintigste eeuw samengesteld door Hans Warren. Deze bracht vervolgens samen met Mario Molegraaf de Spiegel van de moderne Nederlandse en Vlaamse dichtkunst uit, waarvan in 2005 de 7de druk verscheen.
In 1979 verscheen voor het eerst de bloemlezing Nederlandse poëzie, voluit: De Nederlandse poëzie van de negentiende en twintigste eeuw in duizend en enige gedichten door Gerrit Komrij, die minder representatief was dan de voorafgaande bloemlezingen, maar meer op persoonlijke voorkeuren gebaseerd. Deze bloemlezing deed dan ook het nodige stof opwaaien. Komrij publiceerde ook vergelijkbare bloemlezingen over de 17de en 18de eeuw (1986) en de 12de t/m de 16de eeuw (1994).
Naast deze algemene poëziebloemlezingen waren in de twintigste eeuw de bloemlezingen Atonaal (1951) van Simon Vinkenoog en Nieuwe griffels, schone leien (1954) van Paul Rodenko belangrijk, omdat zij de nieuwe poëzie van de Vijftigers bekendheid gaven.
