Ernst van Altena
From The Art and Popular Culture Encyclopedia
| Revision as of 20:50, 7 September 2008 Jahsonic (Talk | contribs) ← Previous diff |
Revision as of 20:51, 7 September 2008 Jahsonic (Talk | contribs) Next diff → |
||
| Line 2: | Line 2: | ||
| :''[[Le plat pays]]'' | :''[[Le plat pays]]'' | ||
| - | '''Le plat pays''' ([[French language|French]]) or in [[Dutch language|Dutch]] '''Mijn vlakke land''' is a song by the Belgian singer [[Jacques Brel]], who performed the song in both languages. | + | '''Ernst van Altena''' ([[Amsterdam]], [[11 december]] [[1933]] — [[Landsmeer]], [[14 juni]] [[1999]]) was een [[Nederland]]se [[dichter]], [[auteur|schrijver]] en [[vertaler]]. Hij was een broer van [[choreograaf]] [[Ferdinand van Altena]] en van de musicus, vertaler en publicist over [[vaderschapsdiscriminatie]] [[Rob van Altena]]. |
| - | The flat country referred to in the song is West Flanders, the region in [[Belgium]] from which his family originated. It is a region with many open fields and few trees. Because this landscape is rather typical not only of the [[West Flanders]], but of large swathes of the [[Low Countries]], the Dutch version of the song is popular in [[the Netherlands]]. | + | ==Levensloop== |
| + | Van Altena groeide op in Amsterdam in een [[sociaal-democratisch]] milieu. Na de [[Hogereburgerschool|HBS]] en diverse korte betrekkingen (van kantoormedewerker tot filmassistent) werd hij in 1955 reclametekstschrijver. | ||
| - | The French lyrics are by Jacques Brel, the Dutch lyrics by [[Ernst van Altena]]. | + | Uit biografische beschrijvingen blijkt dat eigen mededelingen van Ernst van Altena over zijn jeugdjaren in circa 25 kranteninterviews vaak verzonnen zijn. Daarbij wordt de term [[pseudologia phantastica|pseudologia]] gebruikt. Hij is niet op zijn 15de of zelfs 13de jaar beroepsmatig met muziek en teksten begonnen, zat maar kort op het Avondlyceum en niet in de Parijse jazz, trok niet als troubadour met of zonder orkest door Frankrijk en heeft nooit [[Boris Vian]], [[Juliette Gréco]], [[Georges Brassens]] enz. gekend. Klarinettist was hij alleen in 1953-54 in amateurjazzbandjes in [[Amsterdam]]. |
| - | [[País_Valencià|Valencian]] singer [[Ovidi Montllor]] wrote a largely modified version, "El Meu Poble Alcoi" ("My Hometown [[Alcoi]]"), which he dedicated to the city where he was born and grown up. | + | Vanuit zijn reclameberoep ging hij al gauw radiocabaretteksten maken en daarna ging hij steeds meer theaterteksten en letterkundige teksten schrijven en vertalen. Hij zat enige jaren in het bestuur van de [[Vereniging voor Letterkundigen]], het [[Fonds voor de letteren]], en diverse andere belangenverenigingen voor schrijvers en vertalers. Naast dit alles heeft hij verscheidene radio- en televisieprogramma's gemaakt waarin poëzie en chansons centraal stonden. |
| + | |||
| + | == Poëzie == | ||
| + | De [[poëzie]] van van Altena is in twee groepen te verdelen: | ||
| + | *Poëzie onder invloed van de [[Vijftigers]] | ||
| + | *Erotische poëzie (Zoals ''Jij goudgepunte lans'') | ||
| + | |||
| + | == Theater == | ||
| + | Van Altena schreef zelf diverse [[cabaret (kleinkunst)|cabaretteksten]] en chansons. Hij zou de bedenker zijn van de Nederlandse vertaling voor chanson: [[luisterlied]]. Een enkele keer zong hij ook zijn eigen luisterliedjes, en nam ook een [[LP]] op. | ||
| + | Daarnaast heeft hij diverse [[toneelstuk|toneelstukken]] en chansons vertaald. | ||
| + | |||
| + | == Proza == | ||
| + | Van Altena schreef enkele romans: | ||
| + | *''Eén tussen twee'' | ||
| + | *''Een gewone schoft'' | ||
| + | |||
| + | == Vertalingen == | ||
| + | Van Altena was een zeer productief vertaler; hij is vooral bekend geworden als vertaler van Franse gedichten en [[chanson|chansons]]. Zeer bekend daarvan werden: | ||
| + | * Ne me quitte pas (Laat me niet alleen / If you go away) (1959) | ||
| + | * Le Plat Pays (Mijn vlakke land) (1962) | ||
| + | |||
| + | In 1965 ontving hij de [[Martinus Nijhoffprijs]] voor de vertaling van het werk van [[François Villon]]. Verder heeft hij vrijwel alle chansons van [[Jacques Brel]] vertaald. | ||
| + | Jacques Brel heeft Ernst van Altena omstreeks 1967 het [[auteursrecht]] verleend van alle bestaande en toekomstige vertalingen van zijn liedjes in Nederland, ook als die vertalingen helemaal niet door Ernst van Altena maar door derden gemaakt waren of zouden worden. Hierdoor werden met name de Brel-vertalers [[Lennaert Nijgh]], [[Willem Wilmink]], [[Ivo de Wijs]] en [[Peer Wittenbols]] benadeeld. Dit contract is uniek in de geschiedenis van het auteursrecht<ref>Ben Haveman, Neuriënd naar het einde 2007</ref>. | ||
| + | |||
| + | Ook vertaalde van Altena werk van andere chansonniers, waaronder [[Georges Brassens]], [[Barbara]], [[Guy Béart]], [[Gilbert Bécaud]], [[Jean Ferrat]], [[Charles Aznavour]], [[Boris Vian]] en [[Anne Sylvestre]]. In het totaal, naar eigen telling, ongeveer 1500 chansons. Voorts toneelstukken van diverse toneelteksten van o.a. [[Edward Albee]], [[J.-B.P. de Molière|Molière]] en [[George_Bernard_Shaw|George Bernard Shaw]]. | ||
| + | |||
| + | Opmerkelijk is het zeer grote aantal vertalingen dat hij in de periode 1985-95 gemaakt heeft: 150 titels in tien jaar, terwijl hij zelf bij herhaling vier vertaalde boeken per jaar een goede norm zei te vinden en zich weerde tegen de gedachte dat “vertalen een gemakkelijke haastklus is” | ||
| + | |||
| + | In 1994 ontving hij de Hiëronymusprijs voor zijn vertaalwerk. | ||
| + | |||
| + | == Externe links == | ||
| + | *[http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php3?id=alte001 Bibliografie] | ||
| + | |||
| + | [[Categorie:Nederlands dichter|Altena, Ernst van]] | ||
| + | [[Categorie:Nederlands schrijver|Altena, Ernst van]] | ||
| + | [[Categorie:Nederlands vertaler|Altena, Ernst van]] | ||
| + | |||
| + | == Voetnoten == | ||
| + | {{references}} | ||
| + | |||
| + | [[fr:Ernst van Altena]] | ||
| - | The song was also referenced in the original French language version of [[Asterix in Belgium]], where the Belgian leader tells Asterix, Obelix and Vitalstatistix that "in his flat country [[oppidum]]s are the only mountains." | ||
| {{GFDL}} | {{GFDL}} | ||
Revision as of 20:51, 7 September 2008
|
Related e |
|
Featured: |
Ernst van Altena (Amsterdam, 11 december 1933 — Landsmeer, 14 juni 1999) was een Nederlandse dichter, schrijver en vertaler. Hij was een broer van choreograaf Ferdinand van Altena en van de musicus, vertaler en publicist over vaderschapsdiscriminatie Rob van Altena.
Contents |
Levensloop
Van Altena groeide op in Amsterdam in een sociaal-democratisch milieu. Na de HBS en diverse korte betrekkingen (van kantoormedewerker tot filmassistent) werd hij in 1955 reclametekstschrijver.
Uit biografische beschrijvingen blijkt dat eigen mededelingen van Ernst van Altena over zijn jeugdjaren in circa 25 kranteninterviews vaak verzonnen zijn. Daarbij wordt de term pseudologia gebruikt. Hij is niet op zijn 15de of zelfs 13de jaar beroepsmatig met muziek en teksten begonnen, zat maar kort op het Avondlyceum en niet in de Parijse jazz, trok niet als troubadour met of zonder orkest door Frankrijk en heeft nooit Boris Vian, Juliette Gréco, Georges Brassens enz. gekend. Klarinettist was hij alleen in 1953-54 in amateurjazzbandjes in Amsterdam.
Vanuit zijn reclameberoep ging hij al gauw radiocabaretteksten maken en daarna ging hij steeds meer theaterteksten en letterkundige teksten schrijven en vertalen. Hij zat enige jaren in het bestuur van de Vereniging voor Letterkundigen, het Fonds voor de letteren, en diverse andere belangenverenigingen voor schrijvers en vertalers. Naast dit alles heeft hij verscheidene radio- en televisieprogramma's gemaakt waarin poëzie en chansons centraal stonden.
Poëzie
De poëzie van van Altena is in twee groepen te verdelen:
- Poëzie onder invloed van de Vijftigers
- Erotische poëzie (Zoals Jij goudgepunte lans)
Theater
Van Altena schreef zelf diverse cabaretteksten en chansons. Hij zou de bedenker zijn van de Nederlandse vertaling voor chanson: luisterlied. Een enkele keer zong hij ook zijn eigen luisterliedjes, en nam ook een LP op. Daarnaast heeft hij diverse toneelstukken en chansons vertaald.
Proza
Van Altena schreef enkele romans:
- Eén tussen twee
- Een gewone schoft
Vertalingen
Van Altena was een zeer productief vertaler; hij is vooral bekend geworden als vertaler van Franse gedichten en chansons. Zeer bekend daarvan werden:
- Ne me quitte pas (Laat me niet alleen / If you go away) (1959)
- Le Plat Pays (Mijn vlakke land) (1962)
In 1965 ontving hij de Martinus Nijhoffprijs voor de vertaling van het werk van François Villon. Verder heeft hij vrijwel alle chansons van Jacques Brel vertaald. Jacques Brel heeft Ernst van Altena omstreeks 1967 het auteursrecht verleend van alle bestaande en toekomstige vertalingen van zijn liedjes in Nederland, ook als die vertalingen helemaal niet door Ernst van Altena maar door derden gemaakt waren of zouden worden. Hierdoor werden met name de Brel-vertalers Lennaert Nijgh, Willem Wilmink, Ivo de Wijs en Peer Wittenbols benadeeld. Dit contract is uniek in de geschiedenis van het auteursrecht<ref>Ben Haveman, Neuriënd naar het einde 2007</ref>.
Ook vertaalde van Altena werk van andere chansonniers, waaronder Georges Brassens, Barbara, Guy Béart, Gilbert Bécaud, Jean Ferrat, Charles Aznavour, Boris Vian en Anne Sylvestre. In het totaal, naar eigen telling, ongeveer 1500 chansons. Voorts toneelstukken van diverse toneelteksten van o.a. Edward Albee, Molière en George Bernard Shaw.
Opmerkelijk is het zeer grote aantal vertalingen dat hij in de periode 1985-95 gemaakt heeft: 150 titels in tien jaar, terwijl hij zelf bij herhaling vier vertaalde boeken per jaar een goede norm zei te vinden en zich weerde tegen de gedachte dat “vertalen een gemakkelijke haastklus is”
In 1994 ontving hij de Hiëronymusprijs voor zijn vertaalwerk.
Externe links
Altena, Ernst van Altena, Ernst van Altena, Ernst van
Voetnoten
